Het kruis in de Kloosterhof is gezegend op 14 september 2011, zoals u kunt lezen onder ‘Bidden bij het kruis’. In de liturgische kalender van de katholieke kerk staat op 14 september het zogeheten feest van Kruisverheffing. Wat wordt op die dag precies gevierd? Pastoor Schyns schreef hierover in ons parochieblad Open Venster in september 2011:

‘Wanneer een ploeg tijdens een voetbaltoernooi de finale wint, dan wordt als teken van deze overwinning een beker omhoog geheven en feestelijk rondgedragen. In nagenoeg alle takken van sport wordt ten teken van de eindoverwinning op de een of andere wijze uiting gegeven aan de vreugde daarvan. Ook christenen hebben een teken dat zij als zegeteken omhoog steken. Het kruis. Het heeft een ereplaats in de kerk en ook in de huiskamers of in katholieke tehuizen, gebouwen en scholen. Het martelwerktuig waaraan Jezus stierf, een teken van veroordeling en verwerping door de wereld, wordt door christenen verheerlijkt. Er is zelfs een speciaal feest aan gewijd: de Kruisverheffing.

Al sinds de 7de eeuw wordt dit feest gevierd in de hele Kerk. Het gaat terug op de verering van de reliek van het Kruis van Jezus dat zou zijn gevonden bij opgravingen die de heilige Helena, moeder van keizer Constantijn, liet uitvoeren in het jaar 320. Volgens de legende werden drie kruisen gevonden. Een zieke vrouw genas bij het aanraken van één van die kruisen. Daaruit concludeerde men aan welk van de drie Jezus gehangen had.

Voor christenen gaat het niet om het kruis op zich, maar om de Gekruisigde. Het gaat niet om het verheerlijken van lijden in welke vorm dan ook – zoals de kruisdood – maar om de overwinning op dit lijden, zoals Jezus dat heeft laten zien, door zijn dood en verrijzenis. Romano Guardini schreef ooit de volgende mooie tekst over het maken van een kruisteken:  Als je een kruisteken maakt, doe het goed, langzaam, ruim, met veel aandacht. Van je voorhoofd tot je hart, van je linkerschouder tot je rechterschouder. Dan omvat het heel je wezen, je lichaam en je ziel, je denken en je willen, je verstand en je gemoed, je doen en laten. Door dat kruisteken wordt alles in jou gesterkt, gezegend, in de kracht van Christus, in de naam van onze drie-enige God, Vader, Zoon en Geest.’

Tot zover pastoor Schyns.

Toen Willibrord en Bonifatius rond het begin van de 8e eeuw naar Dorestad kwamen, werd het feest van Kruisverheffing dus al in heel de Kerk gevierd. De betekenis wordt duidelijker als je de Schriftlezingen van dat feest op je in laat werken:

Numeri 21:4-9; Filippenzen 2:6-11 en Johannes 3:13-17 (deze laatste tekst staat bij ‘Bidden bij het kruis’).

Opzien naar de koperen slang

Jezus zei: ‘De Mensenzoon moet hoog verheven worden, zoals Mozes in de woestijn de slang omhooggeheven heeft’ (Johannes 3:13-17). Hij doelde op dit verhaal:

Numeri 21:4-9 Van de Hor trokken ze verder in de richting van de Rode Zee; ze moesten immers om Edom heen trekken. Maar onderweg werd het volk ongeduldig. ‘Waarom hebt u ons
weggehaald uit Egypte?’ verweten ze God en Mozes. ‘Om ons in de woestijn te laten sterven? We hebben geen brood en geen water, en we kunnen dit ellendige eten niet meer zien.’ Toen stuurde de HEER giftige slangen op de Israëlieten af, die hen beten, zodat velen van hen stierven. Daarop ging het volk naar Mozes. ‘We hebben gezondigd, ‘zeiden ze, ‘want we hebben de HEER en u verwijten gemaakt. Bid tot de HEER dat hij ons van die slangen verlost.’ Mozes bad voor het volk, en de HEER zei tegen hem: ‘Laat een slang maken en bevestig die op een staak. Iedereen die gebeten is en daarnaar kijkt, blijft in leven.’ Mozes liet een koperen slang maken en bevestigde die op een staak. En iedereen die door een slang gebeten was en opkeek naar de koperen slang, bleef in leven.

Ook de volgende tekst leert ons meer over de betekenis van het kruis:

Filippenzen 2:6-11

‘Hij die de gestalte van God had, hield zijn gelijkheid aan God niet vast, maar deed er afstand van. Hij nam de gestalte aan van een slaaf en werd gelijk aan een mens. En als mens
verschenen, heeft hij zich vernederd en werd gehoorzaam tot in de dood – de dood aan het kruis. Daarom heeft God hem hoog verheven en hem de naam geschonken die elke naam te boven gaat, opdat in de naam van Jezus elke knie zich zal buigen, in de hemel, op de aarde en onder de aarde, en elke tong zal belijden: ‘Jezus Christus is Heer, ‘tot eer van God, de Vader.’

Tip:

Lees de genoemde Bijbelteksten ook in hun context, bijvoorbeeld op http://www.biblija.net/biblija.cgi. Daar staat de volledige tekst van de Bijbel in een groot aantal vertalingen.